Türkiye’de seçmenler, cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleri için 14 Mayıs Pazar günü sandığa gidecek. Yurt dışında yaşayan 6,5 milyonu aşkın Türk vatandaşı için ise bulundukları ülkelerde Türkiye’den daha evvel, yaklaşık iki hafta boyunca sandık başına gidecek. Yüksek Seçim Konseyi’nin (YSK) açıkladığı takvime nazaran yurt dışında ve gümrük kapılarında oy verme süreci 27 Nisan Perşembe gününde başlayacak ve 9 Mayıs 2023 Salı günü son bulacak.
DW Türkçe’den Tuncay Yıldırım’ın haberine nazaran cumhurbaşkanı seçiminin birinci tipinde sonuç alınamazsa seçimin ikinci çeşidi 28 Mayıs Pazar günü yapılacak. İkinci cinste yurt dışında ve gümrük kapılarında oy verme süreci 20 Mayıs’ta başlayacak. Yurt dışında kurulacak sandıklarda ikinci çeşit için oy verme süreci 24 Mayıs’ta son bulacak.
Bu çerçevede yaklaşık 1,5 milyon seçmenin bulunduğu Almanya’da seçim hazırlıkları başladı. Almanya’da seçimler 13 başkonsolosluk bölgesinde yapılacak. Fiziki şartları uygun olan konsolosluk binalarının avlularında kurulan çadırlarda oy verme süreci gerçekleştiriliyor. Avlusu ya da kâfi alanı bulunmayan başkonsolosluklar ise etrafta bir salon kiralayarak oy merkezine dönüştürüyor.
Yurt dışındaki seçim merkezlerinde yalnızca oy verme süreci yapılıyor. Oy pusulaları ağzı mühürlü çuvallarla sayım için daha sonra Türkiye’ye gönderiliyor.
Oylar konsolosluklardaki kilitli odalarda saklanıyor
Daha evvel Almanya’nın Köln kentinde Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı Seçim Komitesi üyesi olarak vazife yapan CHP’nin Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti Teşkilatı’ndan Kazım Sarıkaya, yurt dışında oy verme süreci ile ilgili bilgi verdi.
İşleyişin Türkiye’dekinden çok farklı olmadığını, lakin oy verme sürecinin müddetinin bir günden fazla olması nedeniyle seçim ve sandık kurulu üyelerinin sorumluluklarının arttığını belirten Sarıkaya, sürecin nasıl işlediğini şöyle anlattı:
“Öncelikle başkonsolosluk bünyesinde Seçim Kurulu oluşturuluyor. Bu heyetlere Almanya’daki başkonsoloslar ve bir de yardımcısı başkanlık yapıyor. Onların görevi koordinasyonu sağlamak. Seçimleri ise sandık konseyleri yapıyor. Sandık şuraları da bir lider, bir kamu vazifelisi ve üye ve en son seçimde en çok oy alan üç partinin belirlediği isimlerden oluşuyor. Almanya’da kamu vazifelileri daha çok din adamları olduğu için çoklukla imamlar bu heyetlerde bulunuyor.”
‘Kilitlerin ayrı anahtarları var’
Sandık kurulu üyelerinin oy verme sürecinin takibi, zarfların sayılması, oy verme süreci bittiğinde zarfların çuvallara konup saklanması ve sürecin sonunda Türkiye’den gelen yetkililere teslim edilmesi üzere vazifeleri bulunuyor. Çuvalların ağzı mühürlendikten sonra konsolosluklardaki özel bir odada depolandığına dikkat çeken Sarıkaya, bu odanın kapısında sadece Seçim Kurulu Lideri ile partilerin görevlendirdiği heyet üyelerinin açabileceği, her birine özel kilitlerin takılı olduğunu söyledi. Sarıkaya, “Örneğin kapıda dört adet kilit bulunur ve bu kilitlerin her birinin başka anahtarları vardır. Açılabilmesi için o dört kişinin birebir anda orda olması gerekir. Şayet biri eksikse o kapı açılmaz” dedi.
‘Mühürlü çuvallarla Türkiye’den gelenlere teslim ediyoruz’
Sandık kurulu üyelikleri sırasında seçimlerin sağlıklı yapılmasını engelleyecek önemli bir problemle şimdiye kadar karşılaşmadıklarını tabir eden Sarıkaya, “Oy verme süreci çoklukla sakin geçiyor. Kimi konsey üyelerinin seçmenleri yönlendirmeleri teşebbüsleri oldu, lakin onlara çabucak müdahale edildi. Oyların güvenliğinden kimsenin telaşı olmasın. Biz havalimanlarında uçağa kadar oylara eşlik ediyoruz. Yani son gün oyları mühürlü çuvallarla Türkiye’den gelen YSK ve parti temsilcilerine uçakta inançlı bir halde teslim ediyoruz” biçiminde konuştu.