Tarih 17 Ağustos 1999’u, saat 03.02’yi gösterdiğinde Kocaeli, Yalova, Sakarya, İstanbul ve Düzce 7,4 büyüklüğündeki Marmara Depremi’yle sarsıldı. Çok sayıda bina 45 saniyede yerle bir olurken binlerce insan hayatını kaybetti.
Yıkıcı sarsıntının üzerinden 25 yıl geçse de o anı birebir yaşayanların, yakınlarını toprağa verenlerin acı anıları zihinlerinden hiç silinmedi.
Depreme Gölcük’te annesiyle birlikte yakalanan AA kameramanı İlker Özkap da o gece ve sonrasında yaşadıklarını AA muhabirine anlattı.
Babası 1978’de devlet tiyatrosundan emekli olduktan sonra Gölcük’e taşındıklarını, ilkokul ve ortaokul yıllarının orada geçtiğini aktaran Özkap, liseyi İstanbul’da okuyup İrtibat Fakültesinden mezun olduğunu ve 1996’da İstanbul’da kameramanlık yapmaya başladığını lisana getirdi.
Özkap, 1995’te babasını kaybettiklerini, annesinin Gölcük’te tek yaşamaya başladığını belirterek kendisinin de müsaadesinde annesinin yanına geldiğinde zelzeleye yakalandığını söyledi.
16 Ağustos’u 17 Ağustos’a bağlayan gece havanın çok sıcak olduğunu anlatan Özkap, “Arkadaşlarımızla Çınarcık’ta bir nişana davetliydik. Dönüşte arkadaşları bırakıp meskene geldiğimde annem daha uyumamıştı. Neden uyumadığını sorduğumda, ‘Çok sıcak. Abdest alayım, Yasin okuyacağım.’ dedi. Sonra balkona çıktım. Yıldızlara bakıyorsun, elinle tutabileceğin kadar yakın güya.” tabirlerini kullandı.
– BÜYÜK ZELZELEDEN 15 DAKIKA EVVEL HAFİF BİR SARSINTI HİSSETTİLER
Özkap, annesiyle uyumaya hazırlandıkları sırada temel sarsıntıdan yaklaşık 15 dakika evvel çok hafif bir sarsıntı hissettiklerini belirterek “Annem, ‘Korkma, bir şey yok. Dua et, yat. Sen benim yattığım yerde yat da ben biraz ortada yatayım, hava sirkülasyonu olsun.’ dedi. Takdiriilahi işte… 02.45 civarı yattık. Hiç saat takarak yatmam. O gece duştan çıktıktan sonra saati taktım, art odada yattım. Dua ettim, daldım. Bir patlamayla uyandım. Gözümü açmakla açmamak ortasında bir salise…” dedi.
Deprem olduktan bir mühlet sonra gözlerini açtığında saatin 04.33 olduğunu gördüğünü anlatan Özkap, şöyle devam etti:
“Arka mahallemizde Gölcük Merkez Mescidi var. Eski meskenlerde kömürlükler olurdu. Kömürlüklerin üzerindeydim. Basınçla cam ve bina çökmüş, oraya düşmüşüm. Caminin minareleri hala oynuyordu, hala sarsıntı oluyordu. Ne olduğunu anlayamadım. ‘Donanmada sanki bir atak mı oldu?’ diye düşündüm. Zira ardımız Donanma Komutanlığıydı. Üzerim cam kırıklarıydı, ufak kesiler vardı. Nasıl hayatta kaldığımı bilmiyorum, Allah’ın takdiri. Bu ortada çığlık sesleri, yardım isteyenler… Oradan indim. 1,5 saat baygın kalmışım orada. Parmak ortası bir terlik buldum. Yandaki bina duruyor, gerimizdeki bina yıkılmamış, bizim bina yıkık. Bu türlü kat kat yığma bina olduğu için… Enkazın altında kalmamışım ancak kalsam çıkma talihim yok zira canlı diri gömülmüş üzere oluyorsun.”
Bulunduğu yerden indikten sonra çıkış yolu aradığını, binanın ön tarafına geçmek için etrafında 45 dakika dolaştığını anlatan Özkap, “Evin önüne geldim. Kurtulanlar var. O şokla ‘Deprem oldu.’ dedik. O vakit anladık sarsıntı olduğunu zira o yaşıma kadar görmemişim zelzele, bilmiyorum.” dedi.
– “ÇOK BÜYÜK BİR FELAKET”
AA kameramanı Özkap, çok uzun sürdüğünü belirttiği o geceyi şu sözlerle anlattı:
“Ev sahiplerimizi çıkarttık, çocuklarını aşağıya indirdik. Herkes ayağından, kolundan yaralanmıştı. Lakin annem yok, bulamıyorum. Sabah ezan okunduktan sonra her şey ayyuka çıktı, ‘Çok büyük bir felaket. İstanbul ne durumda?’ İstanbul’da da yaşadığım mesken var, arkadaşlarımız var. Kimseyle irtibat kuramıyoruz. İnanılmaz kaos var. Herkes ne yapacağını soruyor ve sokaklarda oturuyor, şaşkın vaziyette. Ben meskenin önünden ayrılmıyorum. Bana ‘Anneni gördük, çıktı.’ diyorlar. Annemi görüp de çıktı diyenlerin birden fazla hayal görüyor aslında. Ben de isterdim annemi görüp kavuşmayı ancak o denli bir şey yok. Bütün hastanelere bakıyoruz, askeri hastanelere bakıyoruz.”
– “KİMSESIZSİN, ÇARESİZSİN, HERKES TEK, MAHŞER YERİNİ YAŞIYORSUN”
Dışarıdan yardım gelmediğini, oradaki fabrikalardan gelenler olduğunu söyleyen Özkap, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“2-3 gün sonra kendi halimi unuttum. Art sokakta teyzem oturuyor, eniştemiz var. Kuzenim astsubay, o gece nöbetçiydi, ondan haber alamıyoruz. Akrabalardan, eş dosttan haber alamıyoruz. Komşularımıza yardım etmeye çalışıyoruz. Şu an büyük beton blokları kaldır desen kaldıramam lakin orada can havliyle beton blokları kaldırıp, bir kenara atıp kurtarabildiğimiz insanları kurtarmamız, kurtaramadıklarımızı orada bırakmak zorunda kalmamız, sıcak hava, o cenazelerin makus bir durumda olması… Ortadan 5-6 gün geçtikten sonra yardım geldiğinde kurtarma çalışmaları… Biz de katıldık. Kendimizi unuttuk orada. ‘Ne kadar can kurtarabilirsek yahut ne kadar cenazeyi defnedebilirsek bizim için kıymetli olan o.’ dedik. Ne yemek yiyebiliyoruz… Bir kremalı bisküvi ve su ile 15 gün yaşadım orada.”
Özkap, bu süreçte yaralılar farklı yerlere sevk edilebildiği için bölge dışına da çıkıp annesini aradığını aktararak “40 gün aradım annemi. 40’ıncı gün Gölcük’e döndüm. Artık annemin öldüğünü kabullendim. Cenazesini alayım, defnedeyim, o fikirdeyim fakat nasıl göreceğim, bulacağım bilmiyorum. Sonra mesken sahibimiz Ümraniye’den iş makinesi getiriyor kendi imkanlarıyla. Zira o zamanki hükümet çok geç ulaştı bize. O denli bir geldiler, üstünkörü bakıp gittiler. Mukayese de etmek istemiyorum ancak 6 Şubat’ta bir sürü vilayette zelzele oldu. Bakıyorsun devlet orada, çabucak müdahale ediyor, insanların yaralarını sarıyor. En azından diyorsun ki omuzuna eli değiyor. Zira kimsesizsin, çaresizsin, herkes tek, mahşer yerini yaşıyorsun.” diye konuştu.
Depremi, üzerinden 25 sene geçse de hiç unutamadığını belirten Özkap, “40’ıncı gün muhtarımızın kızı Tuğba, ‘İlker ağabey, bir şey buldular galiba enkazda.’ dedi. Tam bizim kata gelmişler. Kepçeyi durdurdum, enkazın üzerine çıktım. Annem sarı saçlıydı… Orada iptaldim ben. Gözümü açtığımda askeri hastanenin çadırındaydım, sakinleştirici vermişlerdi. Annemi bir ceset torbasına koyup, ilaçlayıp gömmüşler. Allah razı olsun. 25 yıl oldu bu sene. Hala da acısı taze. Biz unutmayız onu.” dedi.
Annesini buldukları anı unutamadığını vurgulayan Özkap, 116 saat sonra yabancı kurtarma takımlarının bulduğu teyzesinin kurtuluşunu da bir haber kanalında gördüğünü tabir etti.
– “72 CENAZE ÇIKARDIM. ŞU AN BİR ŞEY OLSA YENİDEN GİDERİM”
Kadere çok inandığını ve yaşadıklarının kendisine verdiği dersler olduğunu söyleyen Özkap, “Ben 72 cenaze çıkardım. Şu an bir şey olsa yeniden giderim. Eğitim almadım fakat oradaki sistematiği artık biliyoruz. O beni eğitti, orada canlı canlı yerinde eğitim almış olduk.” dedi.
Özkap, bir daha bunların yaşanmamasını temenni ettiğini belirterek “Allah bize bir daha birebir acıları inşallah yaşatmaz. Daima o denli dua ederim. En değerli şey de yakınlarının ve sevdiklerinin kaybı. Biraz da yaş aldık herhalde, o denli bir şey olsa üstesinden kalkamam, eskisi üzere değil. Bayağı büyük bir yıkım olur. Yurt dışında bile sarsıntı olduğu vakit üzülüyorsun zira ben onu yaşamışım. Biliyorum, bir daha olmaması için de dua ediyorum.” diye konuştu.